Stekerbaar installeren in de prefab betonbouw, gietbouw en tunnelbouw

Tekst: Lieke van zuilenkom I Beeld: Isolectra

Van der Valk Hotel Gorinchem bewijst dat het kan! 

Stekerbaar installeren neemt een steeds grotere vlucht. Inmiddels is de plug-and-play denk- en montagewijze niet meer weg te denken in de utiliteitsbouw, waar veelal gewerkt wordt met verlaagde plafonds, holle wanden, verhoogde vloeren en kabelgoten. Kortom: waar voldoende ruimte beschikbaar is om stekerbare kabeldozen, schakel- en verdeelcomponenten en kabels in te passen. “In navolging van de utiliteitsbouw wordt ook stekerbaar installeren in de woningbouw steeds gebruikelijker”, merkt Casper Bontenbal, Marketing Manager bij Isolectra. “Denk hierbij aan houtskeletbouwwoningen en woningen met verlaagde plafonds, waar de elektrische installaties slim, snel én flexibel ingepast kunnen worden. Dankzij Isolectra komen deze voordelen nu ook beschikbaar voor bouwmethodes zonder ‘loze ruimtes’, zoals de prefab betonbouw, gietbouw en tunnelbouw.” 

Het balletje voor de ontwikkeling van stekerbaar installeren in natte beton kwam aan het rollen na een vraag van Techval. “Vakmensen op de werkvloer worden steeds schaarser én kostbaarder”, vertelt Robbert van de Laar, Projectmanager bij Techval. ”Het biedt daarom grote meerwaarde voor ons om installaties eenvoudiger én sneller te installeren. Ook in de tunnelbouw. Waar we normaal gesproken eerst een buis plaatsen en later de draden trekken, zijn we met stekerbaar installeren in beton in één keer klaar. Bovendien zijn we direct van de brandscheidingen af.” Collega en Chef-Monteur Marcel Eijkemans: “In de verkeersruimtes wordt een hogere brandklasse voorgeschreven, die vraagt andere en duurdere kabels. Wanneer je alles instort in beton echter, wordt dit efficiënt ondervangen. De brandklasse is dan direct opgelost.” 

Uitgebreid test- en certificeringstraject 

In de tunnelbouw zijn extreme omstandigheden aan de orde van de dag, weet Bontenbal. “Zo worden de elektrische installaties aangebracht op het betonijzer, waar mensen overheen lopen, waarop het beton wordt gestort én waar met behulp van een trilapparaat de luchtbellen uit het beton worden verwijderd. Zou het Wieland RST20^®-systeem hiervoor ook geschikt zijn?” Wieland RST20^® is IP69 gecertificeerd, vertelt hij. Dit betekent dat je dit systeem kunt afspuiten met een waterdruk tot 100 Bar. Bovendien kun je het systeem tijdelijk onderdompelen. “Samen met Wieland hebben we de mogelijkheden van dit systeem onderzocht. Vervolgens zijn we een uitgebreid test- en certificatietraject voor de stekers gestart. We hebben ze ingegoten in beton en een uitgebreide duurproef gedaan, onder zeer strenge condities. Samen met ons zusterbedrijf TKF hebben we bovendien een kabel voor betongietbouw ontwikkeld. Ook dit is best een traject geweest, maar heeft wel geresulteerd in een gecertificeerd systeemvoor stekerbaar installeren in beton.”

Van der Valk Hotel Gorinchem 

“In de zomer van 2020 hebben wij Techval projectleiders Bert Damen, Remco Nederkoorn en Robbert van de Laar uitgenodigd op ons hoofdkantoor om alle ontwikkelingen te presenteren”, vertelt Bontenbal. “Naarmate het gesprek vorderde, werden zij steeds enthousiaster. Ze kwamen zelfs al met een project waarin het systeem toegepast zou kunnen worden: het nieuwe Van der Valk Hotel Gorinchem.” Eijkemans: “In dit tunnelproject hebben we te maken met één type kamers en veel repeterende elektrische installaties. Stekerbaar installeren in beton leent zich hier bij uitstek voor.” Van de Laar: “De Van der Valk familie staat bovendien zeer open voor innovaties en heeft ons toestemming gegeven om diverse methodes voor het opbouwen én koppelen van de elektrische installaties te testen, in nauwe samenspraak met de betonbouwer, ijzervlechter en andere partijen op de vloer.” 

Vier methodes 

De bouw van het Van der Valk hotel zou al in september 2020 van start gaan. Vanwege de korte doorlooptijd werd besloten om alleen de verdiepingen 9 t/m 12 stekerbaar uit te voeren, vertelt Cor- Hein Slobbe, Senior Product Manager bij Isolectra, die regelmatig op de bouw aanwezig was om de diverse methodes toe te lichten én om vragen van monteurs te beantwoorden. “Op alle verdiepingen zijn kabeldozen in de wanden geplaatst, inclusief een aansluitmogelijkheid (schakelaar, stopcontact of verlichtingspunt) en een opgerolde draad of steker. Vanaf deze kabeldozen loopt steeds één kabel naar boven. In de zijwanden is bovendien een kabelbosje opgehangen, die op verschillende manieren gekoppeld kan worden. Zo hebben we op één verdieping de lasdozen reeds bevestigd, terwijl op een andere verdieping een ander type centraaldoos met meer aansluitmogelijkheden en kabels is getest. Op een derde verdieping zijn de kabels reeds voorzien van stekers. Zowel bij de centraaldoos als bij de wanddozen, waardoor een eenvoudigeinstallatie met koppelkabels mogelijk werd. Bij de laatste verdieping zijn ook standaard stekerbare RST20^® verdeelblokken gebruikt, waardoor het aantal centraaldozen in het plafond gereduceerd kon worden.”  

Naadloze integratie 

Om een naadloze integratie van de diverse methodes te borgen, heeft Slobbe de bouw al in een vroegtijdig stadium bezocht. Bijvoorbeeld om te zien hoe het team van Techval omging met bouw én installaties. Wat zou de beste methodiek zijn om dit elektrisch te ondersteunen? Waar konden de bosjes kabels het best worden opgehangen? En wat waren de opslagmogelijkheden per verdieping? “Samen met de monteurs ter plaatse én met het Isolectra-team heb ik alle mogelijke oplossingen besproken. Vervolgens zijn samen met het assemblagebedrijf én in overleg met de monteurs alle kabels gemaakt en gecodeerd.” Bontenbal: “Naast het stekersysteem en bijbehorende kabels hebben we in dit project te maken met kabeldozen waarop de stopcontacten of verlichtingspunten aangesloten moeten worden. Om een goede (waterdichte) aansluiting van alle kabels te borgen, hebben wij speciaal voor dit project adapters ontwikkeld.” 

Combinatie met ‘droge’ systemen 

In het Van der Valk Hotel is per verdieping een centrale verdeelkast geplaatst. “Vanaf hier loopt een voedingskabel naar alle kamers”, aldus Bontenbal. “De verbindingen zijn stekerbaar uitgevoerd. In de kamers loopt een deel van de installaties vanaf het verlaagde plafond naar het bedwandpaneel en vanaf het plafond naar de badkamer. De kabels komen uit bij een steker in een kabeldoos, vanaf waar met een Wieland GST18^®-systeem de rest van de hotelkamer wordt opgebouwd.” Inmiddels is Techval druk bezig om deze ‘droge’ systemen aan te leggen. 

Evaluatie 

In een nagesprek zijn recent alle methodes én bevindingen besproken. “Uit de evaluatie kwam bijvoorbeeld naar voren dat de toepassing van het juiste type kabeldoos erg belangrijk is”, aldus Slobbe. “Maar ook dat de bekabeling in de wanden idealiter net boven de tunnels uitsteekt en reeds voorzien is van een steker. Hierdoor ontstaan geen conflicten en risico’s wanneer het dek op de wanden wordt gelegd. Bovendien worden de mensen op de bouw niet gehinderd door grote kluwen kabels. Zodra het plafondnetwerk gereed is, kunnen de kabels eenvoudig en met behulp van standaard koppelsnoeren worden verbonden met de lasdozen in het plafond.” Een laatste leerpunt dat de betrokkenen willen delen, is dat – nog meer dan bij droge bouwmethodes – de voorbereidingsfase essentieel is. Immers kunnen in het beton geen wijzigingen meer worden doorgevoerd. 

In week 30 moet Van der Valk Hotel Gorinchem worden opgeleverd. Inmiddels is Techval bezig om stekerbaar installeren in beton ook in twee andere grote projecten uit te rollen: het hotel van Inleisure in Bloemendaal en het Van der Valk hotel in Den Haag-Wassenaar.